Sahih Hadislerle Esbab-ı Nüzul (Ayetlerin İniş Sebepleri)
Kategori
Yayınevi
Stok Kodu
9786052210284
Yazar
İbrahim Muhammed El Ali
Tercüme
DR. AKİF DURSUN - HANİFİ AKIN
Yayın dili
Arapça / Türkçe
Kitap ölçüsü
17*24
Kitap cilti
Sert kapak sıvama
Kağıt ve Renk
Şamua kağıt 2,renk
Sayfa sayısı
672
Basım tarihi
2021
Barkod
9786052210284
Stok Durumu
Yok
%35
224,07 TL
145,65 TL
Sahih Hadislerle Esbabı Nüzul Ayetlerin İniş Sebepleri, İbrahim Muhammed El Ali, Tercüme Ve Açıklama Akif Dursun, Hanifi Akın
17x24 cm Ebat Sert Kapak Ciltli, Şamua Kağıt, 672 Sayfa
TAKDİM Esbab-ı Nüzul
Esbab-ı nüzul, (yani) ayetlerin iniş sebebi önemli bir konudur. Kur'an ilimleri ve tefsir usulünün en önemli konularındandır. Bu konu Kur'an ilimlerinin bölümlerinden biridir. Çünkü Kur'an'la bağlantılıdır ve bazı ayetlerin iniş sebebinden bahseder. Rasûlullah ve ashab-ı kiramın hayatı ile Kur'an'ın inişi arasında bağ kurar. Esbab-ı nüzul, aynı zamanda tefsir usulünün de bölümlerinden biridir. Çünkü iniş sebeplerini bilmek ve bu hususta sağlam bilgi sahibi olmak, ayetlerin anlaşılması, güzelce tefsir edilmesi ve manalarının açıklanması hususundaki usulün önemli esaslarından biridir.
Ayetleri anlamada ve ayetlerin delalet ettiği şeyleri ortaya koymada hata eden nice kişiler vardır ki, bunlar nüzul sebeplerini iyice öğrenmeden bu işe başlamışlardır.
Bu önemi sebebiyle Kur'an ilimleri konusunda çok kıymetli eserler veren âlimler esbab-ı nüzulden özellikle bahsetmişlerdir. Mesela, İmam Burhaneddin ez-Zerkeşî, "el-Burhan fî Ulumi'l-Kur'an" adlı eserinin, İmam Celaleddin es-Suyûtî de "el-İtkan fî Ulûmi'l-Kur'an" adlı eserinin mukaddime bölümünde nüzul sebebi konusundan bahsetmişlerdir.
Kur'an ilimleri/Ulumu'l-Kur'an hakkında eser telif eden tüm çağdaş yazarlar eserlerinde "Esbab-ı nüzul ilmi" adıyla özel bir bölüm ayırmışlardır. Mesela:
Abdülazim ez-Zürkânî, "Menâhilü'l-İrfan Ulûmil-Kur'an" adlı eserinde;
Dr. Abdülvehhab Gazlan, "el-Beyân fî Mebhasi Ulûmil-Kur'an" adlı eserinde;
Dr. Muhammed Ebû Şehbe, "el-Medhal ll-Dirâseti'l-Kur'ani'l-Kerîm" adlı eserinde;
Dr. Subhi es-Salih, "Mebâhisu fî Ulûmi'l-Kur'an" adlı eserinde;
Şeyh Mennâu'l Kattan, "Mebâhisu fi Ulûmi'l-Kur'an" adlı eserinde;
Dr. Adnan Zerzûr, "Ulûmu'l-Kur'an" adlı eserinde;
Dr. Fadl Abbas, "İtkânu'l-Burhan fî Ulûmi'l-Kur'an" adlı eserinde ve başkaları da eserlerinde esbab-ı nüzul konusuna ayrı bir bölüm açmışlardır.
Esbab-ı nüzul ile ilgili telif edilen eserler:
Esbâb-ı Nüzul: Bu eserin müellifi, İmam Ebu'l-Hasan Ali bin Ahmed el-Vâ- dî en-Nîsâbûrî'dir. Meşhur bir Kur'an âlimidir. Hicrî 468 senesinde vefat etmiştir. ît-Tefsîrü'l-Vecîz" ile "et-Tefsîrü'l-Vasît" adlı eserlerin de yazarıdır.
Vâhidî'nin bu kitabı, bu konuda yazılıp da bize ulaşan kitapların ilklerindendir. Bu eser, bu alanda yazılan kitapların en meşhurlarındandır. "Esbâb-ı nüzûl" konusunda ondan sonra kitap yazanların çoğu, ondan alıntı yapmıştır.
İmam Vâhidî, kitabına "esbâb-ı nüzûl" konusundaki rivayetlerin tamamını almadığından dolayı eleştirilmiştir. Esbâb-ı nüzûl ile ilgili pek çok &ı rivayeti kitabında nakletmemiş ve bu rivayetlerden sahih olan bazı rivayetlere güvenmemiştir. Bunun yanında kitabında, senedi sahih olmayan ve metni kabul edilmeyen rivayetler vardır. Ayrıca kitabında, birçok rivayetin senedini uzattığı, esbâb-ı nüzûl olan rivayet ile sahabenin ayetleri tefsiri arasında ayırım yapmadığı ve kitabında aktardığı, bir kısmı ayetin inmesinden çok önce bir kısmı da çok sonra olan ve okuyan kimsenin etin nüzul sebebi olduğunu zannettiği bazı olayların ayetlerle uyumunu açıkla- adığı için eleştirilmiştir.
Bununla birlikte İmam Vâhidî'nin, esbâb-ı nüzûl ile ilgili rivayetleri toplamada bunların çoğunu kaydetmede ilklerden olma fazileti vardır.
Önemi sebebiyle kitabı bu asırda birçok kez basılmıştır. Bunların en iyilerinden isi, Ahmed Sakar'ın neşridir. Ahmed Sakar, kitaba güzel bir tahkik yapmış ve sları güçlü bir şekilde kaydetmiştir. Fakat rivayetleri yeni usulle tahric etmemiş rivayetlerin sıhhatini belirtmemiştir.
Bu neşirden sonra İmam Vâhidî'nin kitabını Şeyh Isâm el-Humeydân tahkik niş, kitaptaki rivayetlerin çoğunu tahric etmiş ve bunların sıhhat derecesi ile kalı hükmünü söylemiş; fakat bazı rivayetlerin tahricini ve bu rivayetlerin hükmünü belirtmiştir
Lübâbü'n-Nükûl fî Esbâbi'n-Nüzûl: Bu eserin müellifi İmam Celâleddîn es-Suyûtî (ö. 911/1511 )'dir. İmam Suyûtî büyük oranda Vâhidî'nin kitabına dayanmıştır. Senetlerini düşürerek onun naklettiği rivayetlerin çoğuna yer vermiş ve bunlara başka rivayetler de eklemiştir. Bununla birlikte esbâb-ı nüzûl ile ilgili rivayetlerin sahihini araştırmadığı için eleştirilmiştir. Kitabında nüzul sebebiyle ilgili çok sayıda sahih olmayan rivayet olduğu gibi, sahih olan birçok rivayeti de kitabına almamıştır. İmam Suyûtî'nin bu kitabı birçok defa basılmıştır.
el-Ucâb fî Beyâni'l-Esbâb: Bu eseri İmam Hafız İbn Hacer el-Askalânî esbâb-ı nüzûl konusunda telif etmeye başlamış, fakat tamamlayamadan vefat etmiştir. İbn Hacer, bu kitabın önsözünde Vâhidî'nin kaydettiği rivayetlerinin çoğunu aldığını ve bunlara eklemeler yapacağını belirtmiştir. Bu kitap tamamlanmadığı için ona tam bir kitap olarak itibar edemiyoruz.
es-Sahîhü'l-Müsned min Esbâbi'n-Nüzûl: Bu eseri Şeyh Mukbil bin Hâdî el-Vâdiî el-Yemânî telif etmiştir. el-Vâdiî, esbâb-ı nüzûl ile ilgili sadece sahih rivayetleri naklettiğini söylemiş ve senedin sahih olmasına önem vermiştir. Bununla birlikte sahih rivayetlerin tamamını kitabına almamıştır. Kitabında yer verdiği esbâb-ı nüzûl ve sahabe tefsiri rivayetleri, 200'den azdır. Bu kitaptaki metotla karşılaştırdığımızda, ona göre, esbab-ı nüzul konusundaki sahih rivayetlerden ancak üçte biri sahihtir.
Esbâbü'n-nüzûl ani's-sahâbe ve't-tâbiîn: Bu eser, meşhur bir Kur'an âlimi olan Şeyh Abdulfettâh el-Kâdî'nindir. Yalnız kitabında, sahih olan rivayetlerin yanında sahih olmayan başka rivayetler de getirmiş, esbâb-ı nüzûl ile sahabe tefsirini birbirine karıştırmıştır. Bu kitap, 1987 yılında basılmıştır.
Câmiu'n-Nükûl fî esbâbi'n-nüzûl ve şerhi âyâtihâ: İbn Halife Uleyvî'ye ait bu eser 1984 yılında basılmıştır.
Esbâbü'n-Nüzûli'l-Kur'anî: Dr. Gâzî İnâye'ye ait eser 1987 yılında basılmıştır.
Esbâbü'n-Nüzûli'l-Kur'an masâdiruhâ ve menâhicühâ: Dr. Hammâd Abdulhâlık Hulve'ye ait bu eser kapsamlı bir eserdir. Bu eserin yazarı, bununla doktor unvanını almıştır. Kitap 1987'de basılmıştır.
Esbâbu Nüzûli'l-Kur'an (Dirâse ve Tahlîl): Abdurrahîm Fâris Ebu Ulbe'ye ait bu eser de kapsamlı bir eserdir. Müellif bununla mastır derecesini kazanmıştır.
Bu eser, sonraki bir zamanda Amman'da basılmıştır. Fakat eserin üzerine baskı tarihi konulmamıştır.
Geçmiş ve çağdaş müellifler esbab-ı nüzul konusunda güzel çalışmalar ve hoş fikirler ortaya koymuşlar; geriye nüzul sebepleri araştırmaları ve tahlilleri bırakmışlardır. Allah Teâlâ hepsini hayırla mükâfatlandırsın. Ancak kitapları eleştirilerden ve bu Kur'an tefsiri ilmiyle ilgili bazı şeyleri kaçırmaktan kurtulamamıştır. Bu durum onlara zarar vermez ve onların kadru kıymetini azaltmaz. Çünkü âlimler hatadan korunmamışlardır ve onların çalışmaları eksiklikten uzak (hâli) değildir. Eksiklerden münezzeh Allahu azimüşşan mükemmelliği ancak kendi büyük Mucize Kitabına has kılmıştır.
Esbab-ı Nüzul Araştırmalarının Gerekliliği
Yukarıda sayılan hususlar sebebiyle nüzul sebepleri ilgili sözleri ayıklamaya, araştırmaya, sahih olmayan rivayetleri uzaklaştırmaya, nüzul sebepleri ile sahih tefsir rivayetlerini ayırmaya, bu husustaki rivayetleri İlmî bir tenkide tâbi tutmaya ve bunun da açıklayıcı ve analizci bir metotla yapılmasına acil ihtiyaç devam etmektedir.
Benim kanaatime göre esbab-ı nüzul için iki tür araştırma zaruridir:
1. Isnad ve Hadis İlmi Açısından Araştırma: Bunun alanı çeşitli rivayetlere bakmaktır. Bu hususta şöyle deniliyor: Bu metot Kur'an'ın nüzul sebeplerini sahih ve zayıf olarak ayırmaya dayanan yeni bir bakış açısı getirmektedir. Bu husustaki rivayetleri tahriç eder, rivayetin hükmünü belirtir, bunların sahih olanını ve kabul edilmesini açıklar; zayıfını ve onun da reddedilmesini beyan eder. Bu rivayetleri de nakle dayanan tefsir kitaplarından, sadece esbab-ı nüzulle ilgili yazılmış kitaplardan, hadis kitaplarından, senet (mesanid) kitaplarından, siret ve sahabe hayatı kitaplarından alır. Bu rivayetlerden senedi zayıf olanları reddetmeye hırslı olmak ve bu konuda şiddetli davranmak gerekir. Çünkü eğer rivayetin senedi zayıf olursa en başından reddedilir, onun içeriğine bakılmaz. Bu eleme zaruri başlangıç esaslardandır.
2. Tefsiri / Açıklayıcı Tahlilî / Analizci Araştırma: Bu bir önceki merhaleye bina edilecek ikinci merhaledir. Araştırmacı yeni metotla sıhhatini tespit ettiği rivayetleri önüne koyacak, bunlara dirayet yönünden bakacak ve şöyle tahlil edecek: Bu rivayet ayetin nüzul sebebi olmaya uygun mu değil mi? Ayetin işaret ettiği olay ayetin inişinden uzun zaman önce mi yoksa kısa zaman önce mi olmuş yahut ayet hemen peşinden mi inmiş? Eğer nüzul sebebi olmaya uygun değilse, bu rivayet sahabe tefsiri midir, yoksa değil midir?
Sonra bu rivayetlere bir başka yönden yani tefsir yönünden bakacak: Hakkında nüzul sebebi olan ayeti bu rivayet ışığında tefsir edecek. Ayetin kelimeleri ile bu rivayet arasındaki uyumu açıklayacak. Bize bu ayet ve olaya göre sahabe hayatında olanları tasvir edecek. Ayetin sahabe hayatını nasıl iyileştirdiği ve onların sıkıntılarını nasıl çözdüğünü, onlar arasında nasıl iz bıraktığını anlatacak.
Bu, konulu açıklayıcı analizci araştırma zaruridir. Çünkü böyle bir araştırma esbab-ı nüzulü bilmekle kendisine ulaşılan netice; esbab-ı nüzulü tam anladıktan sonra tahkik edilebilen gayedir. Böyle bir araştırmadan, araştırmacılar ve esbab-ı nüzule muttali olan talebeler istifade ederler.
Yukarıda bahsettiğimiz, esbab-ı nüzulden bahseden eski yeni kitapların hiç birinde bu iki zaruri araştırma gerçekleşmemiştir. Çünkü bu kitaplarda esbab-ı nüzul hakkındaki sadece sahih rivayetler aktarılmamış, sahih olmayan başka rivayetlerle karıştırılmıştır. Bazı sahih rivayetlerden gafil kalınmış ve bu sebeple bunlara yer verilmemiştir. Esbab-ı nüzul rivayetleri tefsir rivayetlerinden ayrılmamıştır. Bu sebeplerle esbab-ı nüzulü bilmenin meyvesi olan konulu açıklayıcı analizci araştırma gerçekleşmemiştir.
Ben esbab-ı nüzul konusundaki bu fikirlerimi ve geçen iki tür araştırmayı yapmanın önemini kardeşim, araştırmacı Şeyh İbrahim el-Ali ile paylaşırdım. Bu iki metodu uygulamaya karar verdik:
O, isnad ve hadis ilmi açısından araştırmayı yüklendi. Çünkü bu araştırma onun yeni ihtisas alanı idi. Rivayetleri, onların tahricini, bu rivayetler hakkında hüküm vermeyi ve rivayetlerden sahih olanları ayırmayı biliyordu. Onun bu konuda yeni güzel ve faydalı araştırmaları vardı. Mesela, "Sahih es-Siyretü'n-Nebeviyye", "el-Ehâdisü's-Sahîhatü fî Kısasi'l-Enbiyâ" kitapları ve İmam Taberî'nin Tefsiri ile •mam ibn Kesir'in Tefsir'indeki eğitimle ilgili hadislerin tahrici gibi... Allah onu hayırla mükâfatlandırsın.
Ben de esbab-ı nüzulle ilgili konulu, açıklayıcı, analizci çalışmayı üstlendim. Çünkü bu da benim tefsirdeki ihtisas alanımdı. Benim çalışmam onun çalışmasından sonra olacak ve o çalışmaya bina edilecekti. Çünkü benim çalışmam diğerine bağlıydı. Bu şekilde anlaştık.
Kardeşim Şeyh İbrahim el-Ali kısa sürede ilk çalışmasına başladı. Ben şahidim ki o araştırma ve çalışmalarında benden daha çalışkan ve daha hızlıdır. Vaktinin tamamından istifade eder ve benden daha fazla faydalanır.
Kıymetli kardeşim çalışmasını ellerimin arasına koyunca uzunca süre şu hususta düşündüm: İki çalışmayı ortak olarak tek kitapta yayınlamak uygun mu? Çalışmamı kısa sürede yapabilmem mümkün mü?
Sonunda kardeşim İbrahim'in çalışmasını aynen yayınlamak ve benim çalışmamı başka bir vakte ertelemek kanaatine vardım. Bunun iki sebebi var:
Onun çalışması hazırdı ama ben daha çalışmama başlamamıştım. Çünkü benim çalışmam onun çalışmasına bina edilecekti. Bu da benim vaktimi alacak, araştırmayı geciktirecekti. Benim önümde de vaktimi alacak araştırmalar vardı. Bunu yanında bu alanda biraz tembelliğim de vardır.
Eğer iki çalışma bir kitapta yayınlanırsa kitabın hacmi çok büyük olacaktı. Okuyucular hacminin büyüklüğünden onu satın almak ve okumak istemeyeceklerdi.
Sonra bu iki çalışma ayrı ayrı da olabilir; iki ayrı kitap halinde de çıkabilirdi. Kim sadece sahih rivayetlerle yetinmek isterse kardeşim İbrahim'in kitabı önündedir. Kim de peşinden bu rivayetlerin tahlilini, tefsirini ve uyumluluğunu görmek isterse inşAllah onlara takdim edeceğim kitabım gelecektir.
Bu sebeplerle, kardeşim, Şeyh İbrahim el-Ali, ikram edip bana kitabını okumam için izin verdikten ve ben de seçip ortaya koyduğu sahih rivayetleri okuyup kitabını şu iki kısma ayırdığını gördükten sonra kitabı yayınlamasını istedim. 1- Es- bab-ı nüzulle ilgili sahih rivayetler 2- Esbab-ı nüzulle ilgili olmayan sahih rivayetler. Bu rivayetler sahabeden sahih olarak rivayet edilen, sahabenin ayetleri bir olay veya olguyla tefsir etmesidir. Bu olaylar bazen ayetin inişinden uzunca bir zaman önce, bazen de ayetin inişinden kısa zaman sonra olmuştur.
Bu Çalışmanın Kısımları:
Kardeşim İbrahim, ilimdeki tevazuu sebebiyle rivayetler için yukarıda bahsettiğimiz taksimimi alarak beni sevindirdi. Bu sebeple bu faydalı çalışma iki ana bölümden oluşmaktadır:
Birinci bölümün adını "Sahih Nüzul Sebepleri" koymuş ve bu bölümü ayetler ¡cin nüzul sebebi olmaya uygun sahih rivayetlere tahsis etmiştir. Bu bölümde toplam 323 rivayet bulunmaktadır.
İkinci bölümün adını ise, "Bazı ilim adamlarınca nüzul sebebi kabul edilen ama aslında öyle olmayan sahabe tefsiri" şeklinde koymuştur. Bu bölümde de toplam 142 rivayet vardır.
Kıymetli kardeşim iki bölümdeki rivayetleri de güzelce tahriç etmiş, rivayetler hakkında -inşAllah- isabetli hükümler vermiştir. Rivayetleri tahriç etme, onların hükmünü belirleme, sahih rivayetleri ortaya koymadaki âdeti gibi bu araştırması, tahrici ve hükümlerinde de tam ve güzel bir çalışma yapmıştır. Allah onu hayırla mükâfatlandırsın.
Umarım kıymetli kardeşim bu faydalı çalışmasında -inşAllah- esbab-ı nüzulle ilgili sahih rivayetlerin çok büyük kısmını aktarmıştır. Eğer bu rivayetlerden kaçırdıkları olursa bu çalışmanın ilerdeki baskılarında yer alacaktır. Bu münasebetle araştırmacı kardeşlerimden esbab-ı nüzulle ilgili sahih gördükleri rivayetleri lütfen ve keremen kıymetli kardeşime iletmelerini istiyorum. Bu rivayetler -inşAllah- gelecek baskılarda yer alacaktır.
Kardeşim İbrahim el-Ali bütün gücünü esbab-ı nüzul hakkındaki sahih rivayetleri ortaya koymaya, bu rivayetleri hadis kitapları ve rivayet tefsirlerinden çıkarmaya sarf etmiş; kendine göre sahih olanların üzerinde durmaya da hırs göstermiştir. Ancak zannedilmesin ki, bu rivayetleri tam olarak araştırmış ve onlardan hiçbir şey kaçırmamış. Çünkü eksiklik beşer sıfatlarındandır. Bir araştırmacı, araştırmasını ne kadar ince yaparsa yapsın, konuyla ilgili her şeyi ne kadar incelerse incelesin araştırması eleştiriden kurtulamaz. Muhakkak araştırması ile ilgili rivayetlerden, görüşlerden, meselelerden bir kısmını kaçırır. Allah mükemmelliği sadece kendi kitabına vermiştir. Âlimlerin araştırmalarına gelince onların ise noksan ve hatadan uzak olmaları gerekmez. Onların hata ve eksikliği kasten yapmamaları ve gayretlerini harcamada kusur etmemeleri yeterlidir.
Bu Çalışmanın Üstünlükleri:
Bu kitabı diğer esbab-ı nüzul kitaplarıyla mesela, Vâhidî'nin, Suyûtî'nin, Mukbil el-Vâdiî'nin, Abdulfettâh el-Kâdî'nin, Dr. Gâzî İnâye'nin ve diğerlerinin (Allah çalışmaları ve gayretleri sebebiyle onları hayırla mükâfatlandırsın) kitaplarıyla karşılaştırdığımızda bazı özelliklerinin öne çıktığını görürüz:
Sadece sahih rivayetlerle yetinip senedi Zayıf rivayetlere yer vermemesi;
Bütün rivayetleri tahric edip Sıhah, Sünen, Mesanid, Musannefat ve rivayet tefsiri kitaplarındaki yerlerini söylemesi; bunların hükmünü belirtmesi;
Senedi kısaltıp sadece hadisin ilk ravisi sahabeyi zikretmesi;
Rivayetleri tekrar etmekten kaçınarak, bir rivayetle yetinmesi; aynı manadaki diğer sahih rivayetlere işaret etmesi;
Esbab-ı nüzul rivayetlerini "sahabe tefsiri" rivayetlerinden ayırması ve her birini ayrı bölümde toplaması.
Ben inanıyorum ki, esbab-ı nüzul hakkındaki isnad ve hadis ilmi metoduyla yapılan bu çalışma, İlmî yönden esbab-ı nüzul alanındaki en güzel çalışmadır. Bu kitapla bundan önceki kitapları karşılaştıran herkes bu sonuca varacaktır. Allah Teâlâ, çalışmalarında ciddi bir araştırmacı olan faziletli kardeşimi hayırlarla mükâfatlandırsın.
Bu çalışmayı tamamlayacak ve bunun meyvesi olacak açıklayıcı ve analizci çalışmaya gelince, Rabbimden kısa sürede onu hazırlamam ve yayınlamam hususunda yardımcım olmasını niyaz ederim.
Salatu selam efendimiz Muhammed'e ve O'nun ehli ile ashabına olsun.
Salah Abdülfettah el-Hâlidi 27.11.1421 Hicrî 20.02.2001 Miladî
İÇİNDEKİLER
MÜTERCİMLERİN ÖNSÖZÜ 9
MÜELLİFİN ÖNSÖZÜ 11
TAKDİM
Esbab-ı Nüzul 15
Esbab-ı nüzul ile ilgili telif edilen eserler 16
Esbab-ı Nüzul Araştırmalarının Gerekliliği 18
Bu Çalışmanın Kısımları 21
Bu Çalışmanın Üstünlükleri 22
BAKARA SURESİ 23
ÂL-İ İMRÂN SURESİ 99
NİSÂ SURESİ 136
MÂİDE SURESİ 199
EN'ÂM SURESİ 229
A'RÂF SURESİ 236
ENFÂL SURESİ 238
TEVBE SURESİ 264
HÛD SURESİ 302
YÛSUF SURESİ 302
RA'D SURESİ 303
İBRÂHÎM SURESİ 305
HİCR SURESİ 306
NAHL SURESİ 307
İSRÂ SURESİ 311
KEHF SURESİ 318
MERYEM SURESİ 320
ENBİYÂ SURESİ 322
HAC SURESİ 325
MÜ'MİNÛN SURESİ 328
NÛR SURESİ 329
FURKÂN SURESİ 355
KASAS SURESİ 363
ANKEBÛT SURESİ 366
RÛM SURESİ 368
LOKMÂN SURESİ 369
SECDE SURESİ 371
AHZÂB SURESİ 372
YÂSÎN SURESİ 392
SÂD SURESİ 393
ZÜMER SURESİ 396
FUSSİLET SURESİ 401
ŞÛRÂ SURESİ 403
ZUHRUF SURESİ 404
DUHÂN SURESİ 406
CÂSİYE SURESİ 410
AHKÂF SURESİ 411
MUHAMMED SURESİ 413
FETİH SURESİ 415
HUCURÂT SURESİ 418
ZÂRİYÂT SURESİ 426
KAMER SURESİ 427
VÂKIA SURESİ 430
HADÎD SURESİ 430
MÜCÂDELE/MÜCÂDİLE SURESİ 431
HAŞR SURESİ 440
MÜMTEHİNE SURESİ 445
SAFF SURESİ 452
CUMA SURESİ 454
MÜNÂFİKÛN SURESİ 455
TEGÂBUN SURESİ 459
TAHRÎM SURESİ 461
MEÂRİC SURESİ 467
CİN SURESİ 468
MÜZZEMMİL SURESİ 470
MÜDDESSİR SURESİ 471
KIYÂMET SURESİ 473
NÂZİÂT SURESİ 476
ABESE SURESİ 477
MUTAFFİFÎN SURESİ 479
LEYL SURESİ 480
DUHA SURESİ 482
ALAK SURESİ 484
KEVSER SURESİ 488
NASR SURESİ 489
MESED/TEBBET SURESİ 490
İHLÂS SURESİ 494
BAZI İLİM ADAMLARINCA NÜZUL SEBEBİ KABUL EDİLEN AMA ASLINDA ÖYLE OLMAYAN SAHABE TEFSİRİ
BAKARA SURESİ 499
ÂL-İ İMRÂN SURESİ 529
NİSÂ SURESİ 551
MÂİDE SURESİ 567
EN'ÂM SURESİ 581
A'RÂF SURESİ 589
ENFÂL SURESİ 590
TEVBE SURESİ 597
HÛD SURESİ 599
RA'D SURESİ 604
İBRÂHÎM SURESİ 606
NAHL SURESİ 608
İSRÂ SURESİ 610
KEHF SURESİ 612
MÜ'MİNÛN SURESİ 616
NÛR SURESİ 618
FURKÂN SURESİ 620
RÛM SURESİ 622
LOKMÂN SURESİ 627
SECDE SURESİ 628
AHZÂB SURESİ 629
YÂSÎN SURESİ 640